Tìm Hiểu Về Củ Năng: Đặc Điểm Và Giá Trị Dinh Dưỡng Của Loại Củ Này

Củ năng là gì?

Củ năng ở miền Bắc Việt Nam thường được gọi là "củ năng" hoặc còn có tên gọi khác là "củ mã thầy" có nhiều ứng dụng thực tế trong đời sống. Ngoài việc ăn được thì củ năng còn có công dụng trong các bài thuốc Đông y.

Về ngoại hình, củ năng có hình dáng tròn dẹt nhỏ, gần giống với hành tây, nhưng nó có vỏ dày màu đen và bên trong là ruột trắng. Khi ăn củ năng sống, bạn sẽ cảm nhận được một hương vị gần giống bắp, có độ giòn và ngọt mát, với một sự mọng nước đầy hấp dẫn.

Củ năng được trồng rộng rãi ở các khu vực như châu Á, châu Úc, nhiệt đới châu Phi và nhiều quần đảo trong vùng Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương. Chúng là nguồn tuyệt vời của nhiều khoáng chất cần thiết cho cơ thể như vitamin, sắt, magie, kali, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

Củ năng ăn sống được không

Củ năng không phải loại thực phẩm mà người ta thường ăn sống. Củ năng thường được sử dụng trong nấu ăn, thường được hấp, luộc, xào, nấu súp, hay được sử dụng để làm các món salad.

Tuy nhiên, ăn củ năng sống có thể không an toàn và không được khuyến nghị. Nguyên nhân chính là do củ năng có thể chứa vi khuẩn, vi trùng hoặc các tác nhân gây hại khác mà không thể loại bỏ được mà không qua xử lý nhiệt.

Việc nấu chín củ năng sẽ tiêu diệt các tác nhân gây hại và đảm bảo an toàn cho sức khỏe. Chính vì lý do này, nên luôn nấu chín củ năng trước khi tiêu thụ.

Giá trị dinh dưỡng của củ năng

- Calo: Củ năng chứa một lượng calo tương đối thấp, là một phần quan trọng trong việc duy trì cân nặng và cung cấp năng lượng cho cơ thể.

- Carbohydrate: Là nguồn chính của năng lượng. Củ năng cung cấp carbohydrat dễ tiêu hóa và tốt cho sức khỏe tiêu hóa.

- Chất xơ: Củ năng cung cấp chất xơ, giúp tăng cường quá trình tiêu hóa và duy trì sự khỏe mạnh của hệ tiêu hóa.

- Vitamin và khoáng chất: Củ năng là nguồn cung cấp nhiều loại vitamin và khoáng chất như vitamin C, vitamin B6, kali, canxi, sắt và nhiều chất chống oxi hóa khác.

- Protein: Mặ although it contains a small amount of protein, it can still contribute to your overall protein intake.

- Chất béo: Củ năng cung cấp một lượng nhỏ chất béo, đóng vai trò quan trọng trong việc hấp thụ vitamin liposoluble.

- Chất chống oxi hóa: Củ năng chứa nhiều chất chống oxi hóa, giúp bảo vệ tế bào khỏi sự tổn thương của các gốc tự do.

- Kali: Là một khoáng chất quan trọng giúp duy trì cân bằng điện giải trong cơ thể và hỗ trợ sự hoạt động của cơ và hệ thống thần kinh.

Ăn củ năng có tác dụng gì ?

Khả năng giải rượu

Củ năng chứa các loại carbohydrate, cung cấp năng lượng và giúp tăng cường sự tỉnh táo. Củ năng giàu chất xơ, giúp tăng cường quá trình tiêu hóa và loại bỏ các chất độc hại khỏi đường tiêu hóa.

Các vitamin và khoáng chất trong củ năng, như vitamin C, vitamin B-complex, kali, canxi và sắt, có thể hỗ trợ quá trình tái tạo tế bào và làm giảm tác dụng tiêu cực của cồn.

Ngăn ngừa bệnh tim

Củ năng là một nguồn giàu kali, một khoáng chất quan trọng cho sức khỏe tim mạch. Kali giúp duy trì cân bằng điện giải trong cơ thể, hỗ trợ hoạt động của hệ tim mạch.

Củ năng cung cấp một lượng lớn chất xơ, đặc biệt là chất xơ hòa tan. Chất xơ hòa tan có khả năng hấp thụ cholesterol và giúp giảm mức cholesterol xấu (LDL) trong huyết thanh.

Lượng đáng kể vitamin K trong củ năng, một dạng vitamin quan trọng cho sức khỏe tim mạch. Vitamin K giúp trong quá trình đông máu, giảm nguy cơ các vấn đề liên quan đến đông máu quá mức.

Hỗ trợ đường ruột

Chất xơ trong củ năng có khả năng kích thích sự co bóp của cơ ruột, giúp thúc đẩy chuyển hóa thức ăn trong đường tiêu hóa.

Chất xơ trong củ năng giúp làm mềm phân, làm tăng khối lượng phân và kích thích quá trình đi tiêu. Điều này giúp ngăn ngừa táo bón. Một lượng đủ chất xơ trong khẩu phần ăn hàng ngày giúp giảm nguy cơ mắc các vấn đề về trực tràng và đại tràng.

Kháng khuẩn

Củ năng chứa một lượng đáng kể vitamin C, một chất chống oxi hóa và có tính năng tăng cường hệ miễn dịch. Vitamin C cũng có khả năng kháng khuẩn và giúp tăng cường sức đề kháng chống lại các vi khuẩn gây bệnh.

Củ năng cũng chứa các hợp chất chống oxi hóa như flavonoids và beta-carotene. Những hợp chất này có khả năng bảo vệ tế bào và mô khỏi tổn thương do các gốc tự do và cung cấp sự hỗ trợ cho hệ miễn dịch.

Thanh nhiệt giải độc

Củ năng có tính mát, có thể giúp thanh nhiệt và giải độc theo quan điểm truyền thống của y học cổ truyền. Tính mát của củ năng được cho là có khả năng làm mát gan, giúp giải độc và thanh nhiệt cơ thể. Điều này có thể có lợi cho cơ động và cân bằng nhiệt độ cơ thể.

Ngoài ra, củ năng cũng chứa nhiều chất chống oxi hóa tự nhiên, có thể giúp loại bỏ các gốc tự do và giảm căng thẳng oxi hóa trong cơ thể. Tuy nhiên, các tác dụng này chủ yếu dựa trên quan điểm truyền thống và cần được xem như một phần của phong cách sống lành mạnh tổng thể.

Những lưu ý khi sử dụng củ năng

- Chọn lựa củ năng tươi ngon: Chọn những củ năng có da mịn, không có vết thâm hoặc vết bong tróc. Củ năng tươi thường có màu sáng và trọng lượng nặng hơn.

- Bảo quản đúng cách: Củ năng cần được bảo quản ở nơi thoáng mát, khô ráo, tránh ánh nắng trực tiếp. Nếu không sử dụng hết, nên bọc chặt bằng túi hơi hoặc túi nylon trước khi để trong ngăn mát tủ lạnh.

- Rửa sạch trước khi sử dụng: Trước khi chế biến, hãy rửa sạch củ năng dưới vòi nước chảy để loại bỏ bụi bẩn và tạp chất.

- Loại bỏ phần hư hỏng: Kiểm tra kỹ củ năng trước khi sử dụng, nếu có vết thâm hoặc phần hư hỏng, hãy cắt đi để không ảnh hưởng đến phần còn lại.

- Không ăn quá mức: Củ năng nên được ăn vừa đủ, không nên ăn quá mức để tránh gây tăng cân không mong muốn.

- Kết hợp với chế độ ăn uống cân đối: Củ năng nên được kết hợp với các nguồn thực phẩm khác để đảm bảo chế độ ăn uống đa dạng và cân đối.

Bài thuốc kinh nghiệm từ củ năng

Nguyên liệu

30g củ năng
500ml nước

Cách thực hiện

Bước 1: Rửa sạch củ năng, cắt thành miếng nhỏ.

Bước 2: Đun sôi nước trong một nồi.

Bước 3: Cho củ năng đã cắt vào nồi nước sôi. Đun sôi trong vòng 15-20 phút cho đến khi củ năng mềm.

Bước 4: Lọc bỏ phần thải và giữ lại nước dùng.

Cách sử dụng: Uống 1 cốc nước củ năng vào buổi sáng và 1 cốc vào buổi tối trước bữa ăn.

Lưu ý: Bài thuốc này được sử dụng để hỗ trợ tiêu hóa và làm dịu các triệu chứng về đau đầu, đau dạ dày hoặc tiêu chảy nhẹ.

Nếu có bất kỳ dấu hiệu không bình thường nào sau khi sử dụng, hãy ngừng dùng và tham khảo ý kiến bác sĩ.

Biên Tập: Lê Trang